Trên thực tế thì không ít những trường đại học, cao đẳng việc giảng dạy những môn học đại cương bị cả thầy và trò xem nhẹ vì không thấy được vai trò thực tế của những môn học này.
“Né” môn đại cương?
Một thực tế cho thấy là hầu hết nỗi ác mộng với sinh viên năm nhất, sinh viên năm hai không phải đến từ những môn học chuyên ngành của các em mà đến từ những môn học đại cương. Hầu hết sinh viên đều than phiền rằng các em cảm thấy “ ốm” với những môn đại cương khô cứng, nhàm chám. Kiến thức của các môn học như triết học Mac, chính trị, tâm lý học… trải rộng tràn lan và không có tính ứng dụng trực tiếp vào thực tế. Lớp học thì đông và thầy cô giảng dạy bằng phương thức truyền thống khiến các em học mà cũng như không là những điều mà sinh viên thổ lộ.
Thực tế thì một tâm lý chung của sinh viên hay học sinh khi không nhìn nhận được tính ứng dụng thực tế tức thời của các môn học thường có ý nghĩ không lạc quan lắm về những môn học này. Ở trung học phổ thông thì đó sẽ là những môn học như giáo dục công dân, công nghệ, thể dục… còn lên bậc đại học thì đó là những môn học như xã hội học, tâm lý học, triết học, chính trị học…Sinh viên cũng cho rằng việc giành quá nhiều thời gian cho các môn đại cương trong việc học, ôn thi làm cho các bạn không thể dành quá nhiều thời gian cho những môn học chuyên ngành có thể giúp ích cho các bạn sau này.
Cũng quan niệm xem nhẹ những môn học đại cương mà ở nhiều trường đại học, cao đẳng, việc giảng dạy cũng bị ảnh hưởng. Nhiều giảng viên trẻ dạy học trên tâm thế dạy cho qua, bài giảng lỗi thời, rập khuôn,phong cách giảng dạy nhàm chán. Trong khi đó việc giảng dạy những kiến thức đại cương không chỉ đòi hỏi hệ thống kiến thức vững vàng của môn học mà nó còn phải vận dụng nhiều kiến thức thực tế bên ngoài như vốn sống, kinh nghiệm.
Việc tổ chức các môn học đại cương ở các trường đại học cũng gặp nhiều bất cập. Áp lực đến từ lớp đông học sinh cũng khiến cho nhiều giảng viên không còn mặn mà quá nhiều với những môn học mà họ đứng lớp trực tiếp. Các lớp học này thường là ghép lớp từ những sinh viên đăng kí tín chí, đăng kí môn học từ nhiều chuyên ngành, khoa khác nhau. Sinh viên thì không muốn học, giáo viên thì ngại dạy là cảnh mà ta có thể thấy đối với những môn học đại cương.
Thay đổi thực trạng dạy và học các môn đại cương hiện nay
Muốn thay đổi thực trạng đáng buồn với tình hình học và dạy với những môn đại cương đến từ việc thay đổi nhận thức. Thay đổi đồng thời cả người học là sinh viên và người dạy là giáo viên.
Tân sinh viên, những người còn mang theo tâm thế háo hức mong muốn học những kiến thức liên quan đến ngành học của bản thân. Tuy nhiên những môn học đại cương lại là những môn khoa học cơ bản. Vì thế vai trò của nhà trường ngay từ những ngày đầu nhập học là phải phổ biến thông tin môn học cho sinh viên, giải thích cho sinh viên để sinh viên nắm được tầm quan trọng của những môn học đại cương.
Bởi lẽ môn học đại cương là những môn học giúp sinh viên có tư duy logic, giúp sinh viên nắm được phương pháp học tập tốt để giúp ích cho việc học các môn học chuyên ngành sau này. Giảng viên cũng phải là người truyền lửa cho sinh viên, có thể gợi ý cho sinh viên những bí kíp học những môn đại cương sao cho hiệu quả. Thay đổi phương pháp dạy học không chỉ là việc giảng chay bằng lý thuyết, giảng viên có thể thay đổi bằng những buổi học ngoại khóa hay giao lưu xã hội hoặc tổ chức những cuộc thi, buổi tranh luận trong sinh viên để khơi gợi sự thích thú trong sinh viên.
