Đây là một câu chuyện có thật được ghi lại trong kỳ thi THPT quốc gia 2018 vừa qua, phản ánh phần nào về thực trạng giáo dục đạo đức của học sinh, sinh viên hiện nay.
Có một bạn thí sinh bước ra gần phía mẹ, mẹ bạn ấy nói gì đó chắc là hỏi xem con có làm được không, nhưng bạn ấy nhăn mặt khó chịu, lầm bầm rồi giật chiếc mũ bảo hiểm trên tay mẹ, bước ra gần chỗ xe. Mẹ bạn ấy vẫn lúi húi quay lại theo con. Cô cởi chiếc khẩu trang trên mặt, cố đi ngang con và nói với bạn ấy gì đó.
Tự nhiên mình thấy buồn quá, vì mình chợt nhận ra sao chúng mình lại hay nổi cáu với bố mẹ đến vậy. Dù rất có thể, họ chưa từng 1 lần có lỗi…
Mình chợt nhớ những ngày xưa. Ngày còn đi học tiểu học, trung học, phổ thông. Nhà gần trường nên chưa một lần phải bố mẹ đưa đón. Ngày nào đi học về cũng “sẵn cơm mẹ nấu”. Có 1 lần mình gặp chuyện khó chịu gì đó trên lớp nên ra về với khuôn mặt khá bực tức. Bố mình cười chào con gái, mình vẫn lầm lì cúi mặt đi vào nhà. Bố hỏi hôm nay thế nào, mình ậm ừ trong cổ họng chẳng nói thành tiếng. Bố hơi khựng lại nhìn mình, mình mặc kệ và leo lên xuống ăn cơm luôn, mắt còn không nhìn vào mặt bố. Rồi gia đình bắt đầu ăn cơm, như bao ngày. Chỉ có điều trong bữa ăn chỉ mọi người cố làm mình vui, còn mình vẫn tiếp tục những tiếng ậm ừ nhạt nhẽo.
Cha mẹ là người yêu thương ta vô điều kiện, sẵn sàng hứng chịu cơn giận vô cớ của ta
Bàn về vấn đề này, thạc sỹ Đặng Như Khoa – giảng viên kho tâm lý học, Trường Cao Đẳng Y khoa Phạm Ngọc Thạch phân tích: như một lẽ tự nhiên của tâm lý, khi chúng ta không thoải mái, vui vẻ hoặc bằng lòng với cuộc sống, chúng ta thường có xu hướng trút sự cáu giận lên một ai đó hoặc một điều gì đó để làm bản thân cảm thấy tốt hơn. Và cũng như một sự lựa chọn tự nhiên, chúng ta thường có xu hướng nổi cáu với những người thân nhất của mình, có lẽ vì trong thâm tâm, chúng ta biết dù mình có cư xử tệ đến thế nào, dù mình có không biết cách trân trọng ra sao, thì họ vẫn luôn ở đó, không bao giờ bỏ ta mà đi cả.
Bạn có thể bỏ dở bữa cơm mẹ nấu chỉ vì hôm nay bạn cãi nhau với người yêu. Bạn có thể không quan tâm đến câu chuyện ba đang hào hứng kể bởi điểm kiểm tra của bạn đang tệ lắm. Bạn cũng có thể gằn giọng và khó chịu với sự quan tâm nhiệt thành của bố mẹ, chỉ bởi bạn cảm thấy bạn muốn được 1 mình và họ thật phiền phức. Mình và bạn, chúng ta đều đã – hoặc đang đặt cảm xúc của bản thân lên trên hết, và từ đó sẵn sàng đổ lỗi cho một người nào đó vì nỗi buồn của mình. Và chắc trên đời này chỉ có bố mẹ, là luôn sẵn sàng hứng chịu những cơn hờn giận vô cớ ấy từ phía bạn mà thôi.
Sau này, bạn có thể gặp được một chàng trai sẵn sàng đợi bạn dưới trời mưa cả tiếng đồng hồ chỉ để biết bạn không giận anh ta nữa, nhưng liệu anh ta có ở đó nếu bạn trước đó không quan tâm rất nhiều và luôn yêu thương anh ta bằng nhiều cách? Bạn cũng có thể gặp một người sẵn sàng đưa đón bạn đi khắp nơi và mua cho bạn thật nhiều đồ bạn thích, nhưng liệu người đó có làm tất cả vì bạn không nếu như bạn không phải người cũng sẵn sàng cho đi?
Trên đời này, có lẽ mọi mối quan hệ khác đều cần điều kiện để quan tâm. Bạn yêu một người, bạn quan tâm họ, họ quan tâm lại bạn. Bạn cho đi, rồi bạn nhận lại – bản chất vẫn là một sự đổi chác. Kể cả một người yêu đơn phương bạn, bạn chưa cho họ được điều gì, nhưng họ muốn có bạn nên họ sẽ hết lòng vì bạn. Còn chỉ có bố mẹ là những người sẵn sàng hy sinh mọi điều họ có cho con, ngay cả khi bạn chưa nhận thức được việc báo hiếu với bố mẹ là như thế nào.
Quay về với hồi cấp 3 của mình, vào một hôm khác, mình lại không vui. Hôm đó mình ra muộn khoảng 15p vì phải trực nhật, quên không nhắn với bố. Trời nắng to. Ra cổng trường, mình thấy bố đã đứng đợi sẵn. Bố đỗ xe dưới 1 gốc cây nhưng nắng vẫn chiếu loang loáng trên yên. Bố ngồi trên xe, đầu đội mũ bảo hiểm, chiếc mũ bảo hiểm còn lại bố để đằng sau để yên xe không bị nóng, lát mình có thể ngồi lên được luôn mà chẳng phải la oai oái vì bỏng mông. Mình đứng đờ ra mất 1 lúc, chỉ để nhìn bố, mồ hôi lấm tấm trên mặt. Lúc đó, mình chợt nghĩ, nếu sau này mình phải đưa đón một ai đó – mỗi sáng đi 8km đi và 8km quay ngược về nhà, sau đó chiều lại đi 8km rồi lại quay ngược 8km về nhà, đều đặn ngày nào cũng như ngày nào, bất kể mình đang bận công việc gì đi chăng nữa, liệu mình sẽ cảm thấy ra sao? Dường như, có rất nhiều sự quan tâm thường nhật từ bố mẹ được con trẻ coi là đương nhiên, như một thói quen lặp đi lặp lại, mà đôi khi chúng mình không nhận ra những quan tâm nhỏ đó cũng tốn thời gian, công sức đến thế nào.
Và mình bước ra chỗ bố, cười với bố, là nụ cười thực sự, dẫu cho ngày hôm đó ở trường mình có không thoải mái vô cùng.
Mình nghĩ những đứa con hờn giận không đáng trách, đơn giản vì chúng ta chưa đủ lớn để học cách bao dung cũng như biết cảm thông cho người khác. Chúng ta cũng chưa bao giờ thực sự đặt ai lên trên hết để biết rằng cần rất nhiều sự hy sinh để quan tâm đến một người. Chỉ có điều, mình tin là nếu bạn biết bố mẹ đang hy sinh nhiều đến thế nào vì bạn, bạn sẽ có thể thay cơn giận đó bằng một nụ cười. Họ, hơn ai hết, xứng đáng nhận được điều đó. Bởi họ là nguồn động lực, không phải nơi để bạn trút áp lực mỗi ngày
